Op zaterdag 1 februari 2025 kwam het
eeuwige vuur vanuit Kildare in Ierland aan in Noorbeek (Limburg).
Half januari 2025 gaven de zusters van de
Solas Bhride in Kildare
het
vuur door aan leden van de Jonkheid uit Noorbeek. Het
eeuwige vuur werd in 1993 voor het
eerst sinds de zestiende eeuw weer ontstoken in Kildare en brand sinds eind januari 2015 in het nieuwe
Solas Bhride centrum in Kildare.
Leden van de Jonkheid uit Noorbeek reisden in de tweede helft van januari 2025
met een
vuur ontstoken met het
vuur uit Kildare over zee naar Cherbourg (Frankrijk)
alwaar het
vuur voor het eerst in de geschiedenis aankwam op het vasteland!
Vandaar ging het
vuur met een auto naar
Chapelle
Saint-Brigide in Fosses-laVilles (vlakbij Namen).
Op zaterdag 25 januari 2025 hield men aldaar een plechtigheid in deze aan
Brigid gewijde kapel, waarbij ook mensen vanuit
Noorbeek vertegenwoordigd waren. Vanuit deze kapel ging men te voet verder richting Wittem.
Op zaterdag 1 februari 2025 ging men vervolgens in pelgrimage vanuit Wittem via Gulpen, Ingber, Margraten en Banholt naar Noorbeek.
In Noorbeek werd het
vuur in de kapel naast de
Brigidakerk ontstoken met het
vuur uit Kildare.
Vanaf 1 februari 2025 kan je dus ook in Noorbeek het
eeuwige vuur van
Brigid bezoeken. Moge dit
vuur je inspireren!
(Bronnen:
Bisdom-Roermond.nl,
OrdBrighideach.org,
ParochieSintBrigidaNoorbeek.nl,
RTVMaastricht.nl,
SaintBrigidsfire.nl,
SolasBhride.ie)
Noorbeek, 1 februari 2025
Het
eeuwige vuur werd te voet gedragen via een pelgrimsroute vanuit Wittem (Limburg). De processie vertrok 's morgens rond 6:30 uur en
maakte tussenstops bij verschillende kerken, waaronder de
Petruskerk in Gulpen
en de
Gerlachuskerk in Banholt.
Vanuit Banholt liep men naar de
Brigidabron in Noorbeek. Het
vuur was verdeeld over drie lantaarns gedragen door drie vuurdragers;
waarbij iedereen even vuurdrager/ster kon zijn.
Rond 10:30 uur kwam de processie aan bij Noorbeek alwaar men opgewacht werd door de leden van de Jonkheid
van Noorbeek. De vaandel- en vuurdragers verzamelden zich bij de bron alwaar men een korte plechtigheid hield en ook flesjes bronwater verzamelde,
gevuld met het water uit de
Brigidabron.
Vervolgens ging men in een gezamenlijke processie naar de kerk van Noorbeek alwaar men een
speciale
Sint Brigida hoogmis kon bijwonen.
Als pagan zijnde heb ik deze Christelijke elementen een beetje vermeden...
Na de hoogmis ging men met het
eeuwige vuur naar de
Brigidakapel,
alwaar ik me al rustig wachtende teruggetrokken had.
De drie lantaarns met het
vuur uit Kildare
werden rechts op het altaar in de
Brigidakapel neergezet, waarna
een groep kinderen hun kaarsjes aanstaken met dit
eeuwige vuur en om de beurt drie noveenkaarsen aanstaken.
Deze noveenkaarsen werden in een speciaal hiervoor gemaakte smeedijzeren houder rechts in de kapel geplaatst.
Nadat de kinderen hun taak verricht hadden verlieten ze de
Brigidakapel en kwam de Rooms-Katholieke
Pastoor Paul Tervoort het geheel zegenen. Als priester van de
Godin Nehalennia en
priester in opleiding
van de
Godin Brigid voelde ik me geroepen hetzelfde te doen, maar dan in stilte.
Gelukkig was dit
eeuwige vuur voor iedereen toegankelijk; voor alle
genderidentiteiten en
niet alleen voor vrouwen zoals in het
oude middeleeuwse Kildare.
Hierna kon het buiten de kapel wachtende publiek indien gewenst een eigen noveenkaars aansteken
met het
eeuwige vuur dat nu ook in de
Brigidakapel in Noorbeek brand.
Ik vondt het een mooie en indrukwekkende ervaring!
Symboliek
Het
vuur in Kildare is met drie lantaarns de zee overgestoken en dit
vuur is uiteindelijk overgebracht op drie noveenkaarsen die in een gietijzeren
houder geplaatst zijn in de
Brigidakapel in Noorbeek. Ik zie hier het drievoudige
vuur van
Brigid in; het
vuur van de smederij; creatie.
Het
vuur der inspiratie; poëzie, verhalen, wijsheid. En het
reinigende vuur der heling; een koorts die ziekmakende virussen en bacteriën dood,
desinfecteren, een sauna, enz.. Natuurlijk is het ook praktisch, zo heb je altijd een backup om het
vuur eeuwig brandende te houden...
Korte geschiedenis van de kerk
De oudste vermelding van het plaatsje Noorbeek vinden we in de
Annales Rodenses uit 1144.
De geschiedenis gaat echter verder terug.
De oudste delen van de kerk in Noorbeek; delen van de onderbouw van de toren en resten van metselwerk in de zijbeukdwarsmuren,
dateren van rond het jaar 1080. De kerk kan dus al rond het jaar 1000 hier gebouwd zijn op een kunstmatige heuvel.
Een kunstmatige verhoging kan op een heidense heilige plaats duiden.
Er zijn echter geen archeologische vondsten (of onderzoek) gedaan die op een heidense heilige plaats wijzen.
In 1083 werd de kerk van Noorbeek door
Conrad I van Luxemburg
geschonken aan het Onze-Lieve-Vrouwe-Munster van de stad Luxemburg. Rond 1228 werd de kerk mogelijk verwoest in de oorlog tussen Brabant en Daelhem,
waarna men de kerk weer herbouwd heeft. Uit die tijd (1228-1300) stammen de Romaanse ramen in het middenschip en de onderste galmgaten in de toren.
Rond het begin van de 15de eeuw zijn de Romaanse scheibogen aangebracht en zijn de zijbeuken verbreed.
Soldaten van
Willem van Oranje plunderden de kerk in 1568.
In de 16de eeuw verhoogde men het middenschip van de kerk en in 1841 werd een portaal aangebouwd.
Vanaf 1616 tot 1773 hadden de Jezuïeten uit Maastricht het collatierecht en het tiendenrecht van
de kerk in Noorbeek, ze hadden dit overgenomen van het Onze-Lieve-Vrouwe-Munster van de stad Luxemburg.
De kerk is in het begin van de 20ste eeuw gerestaureerd evenals tegen het einde van de 20ste eeuw.
De kerk in Noorbeek is gewijd aan
Sint Brigida van Kildare.
Naar aanleiding van de veepest in 1634, waaraan
Sint Brigida een eind gemaakt zou hebben, bouwde men in de eerste helft van de 17de eeuw de
Brigidakapel bij de kerk.
Boven de ingang van de
Brigidakapel lezen we de bouwdatum 1772; de oude
Brigidakapel is toen vervangen door de huidige kapel,
die in 1963 gerestaureerd werd. De oude kapel stond ten opzichte van de huidige kapel enkele meters naar links, geheel op de hoek van het kerkhof.
Uit de eerste helft van de 17de eeuw stamt ook de traditie van de
Brigida-den die ieder jaar naast de kapel opgericht wordt als inlossing van de gelofte
dit ieder jaar te doen naar aanleiding van het beëindigen van de veepest in 1634.
De geschiedenis van bedevaarten naar
Sint Brigida in Noorbeek gaat terug tot het begin van de 16de eeuw; de oudste vermelding van
Sint Brigida in relatie met Noorbeek dateerd van 1528.
(Bronnen:
Pleijers Blz.6, 11-15,
Schulte Blz.51-53, 310, 315-336, 336-338,
HartvanNederland.nl,
Kerkgebouwen-in-Limburg.nl,
Meertens Inst.,
ParochieSintBrigidaNoorbeek.nl,
Rijksmonumenten.nl,
Reliwiki.nl,
SaintBrigidsFire.nl,
Wikipedia Brigidakapel
en Wikipedia Brigidakerk)
Krachtplaats
Natuurlijk kon ik het niet laten om hier 's morgens toen het nog rustig was ook even met de wichelroede rond te lopen.
De kerk heeft een zekere aantrekkingskracht en het krachtcentrum lag bij de kerktoren...
Het was vandaag een mooie dag, er waren veel mensen op het overbrengen van het
eeuwige vuur van Kildare naar Noorbeek
afgekomen. Er was zelfs een lokale TV zender aanwezig. Op een rustigere dag wanneer de kerk open is, wil ik nog wel weer
eens terugkomen om dit krachtcentrum te verkennen. Eerder bezocht ik al het
krachtcentrum bij de Brigidabron.