Brigid's eeuwige vuur in Noorbeek

Op zaterdag 1 februari 2025 kwam het eeuwige vuur vanuit Kildare in Ierland aan in Noorbeek (Limburg). Half januari 2025 gaven de zusters van de Solas Bhride in Kildare het vuur door aan leden van de Jonkheid uit Noorbeek. Het eeuwige vuur werd in 1993 voor het eerst sinds de zestiende eeuw weer ontstoken in Kildare en brand sinds eind januari 2015 in het nieuwe Solas Bhride centrum in Kildare. Leden van de Jonkheid uit Noorbeek reisden in de tweede helft van januari 2025 met een vuur ontstoken met het vuur uit Kildare over zee naar Cherbourg (Frankrijk) alwaar het vuur voor het eerst in de geschiedenis aankwam op het vasteland!
Vandaar ging het vuur met een auto naar Chapelle Saint-Brigide in Fosses-laVilles (vlakbij Namen). Op zaterdag 25 januari 2025 hield men aldaar een plechtigheid in deze aan Brigid gewijde kapel, waarbij ook mensen vanuit Noorbeek vertegenwoordigd waren. Vanuit deze kapel ging men te voet verder richting Wittem.
Op zaterdag 1 februari 2025 ging men vervolgens in pelgrimage vanuit Wittem via Gulpen, Ingber, Margraten en Banholt naar Noorbeek. In Noorbeek werd het vuur in de kapel naast de Brigidakerk ontstoken met het vuur uit Kildare. Vanaf 1 februari 2025 kan je dus ook in Noorbeek het eeuwige vuur van Brigid bezoeken. Moge dit vuur je inspireren!
 (Bronnen:  Bisdom-Roermond.nl,  OrdBrighideach.org,  ParochieSintBrigidaNoorbeek.nl,  RTVMaastricht.nl,  SaintBrigidsfire.nl,  SolasBhride.ie)


Noorbeek, 1 februari 2025


Het eeuwige vuur werd te voet gedragen via een pelgrimsroute vanuit Wittem (Limburg). De processie vertrok 's morgens rond 6:30 uur en maakte tussen­stops bij ver­schil­lende kerken, waaronder de Petruskerk in Gulpen en de Ger­lach­us­kerk in Banholt. Vanuit Banholt liep men naar de Brigidabron in Noorbeek. Het vuur was verdeeld over drie lantaarns gedragen door drie vuurdragers; waarbij iedereen even vuurdrager/ster kon zijn.
Rond 10:30 uur kwam de processie aan bij Noorbeek alwaar men opgewacht werd door de leden van de Jonkheid van Noorbeek. De vaandel- en vuurdragers verzamelden zich bij de bron alwaar men een korte plechtigheid hield en ook flesjes bronwater verzamelde, gevuld met het water uit de Brigidabron.



Vervolgens ging men in een gezamenlijke processie naar de kerk van Noorbeek alwaar men een speciale Sint Brigida hoogmis kon bijwonen. Als pagan zijnde heb ik deze Chris­te­lijke elementen een beetje ver­me­den... Na de hoogmis ging men met het eeuwige vuur naar de Brigida­kapel, alwaar ik me al rustig wach­ten­de terug­getrok­ken had.
De drie lantaarns met het vuur uit Kildare werden rechts op het altaar in de Brigida­kapel neergezet, waarna een groep kinderen hun kaarsjes aan­staken met dit eeuwige vuur en om de beurt drie noveenkaarsen aanstaken. Deze noveenkaarsen werden in een speciaal hiervoor gemaakte smeed­ijzer­en houder rechts in de kapel geplaatst. Nadat de kinderen hun taak verricht hadden verlieten ze de Brigida­kapel en kwam de Rooms-Katho­lieke Pastoor Paul Tervoort het geheel zegenen. Als priester van de Godin Nehalennia en priester in opleiding van de Godin Brigid voelde ik me geroepen hetzelfde te doen, maar dan in stilte.
Gelukkig was dit eeuwige vuur voor iedereen toegankelijk; voor alle gen­der­iden­ti­tei­ten en niet alleen voor vrouwen zoals in het oude mid­del­eeuwse Kildare.
Hierna kon het buiten de kapel wach­ten­de publiek indien gewenst een eigen noveenkaars aan­steken met het eeuwige vuur dat nu ook in de Brigida­kapel in Noorbeek brand.
Ik vondt het een mooie en indruk­wek­kende ervaring!


Symboliek


Het vuur in Kildare is met drie lantaarns de zee overgestoken en dit vuur is uiteindelijk overgebracht op drie noveenkaarsen die in een gietijzeren houder geplaatst zijn in de Brigidakapel in Noorbeek. Ik zie hier het drievoudige vuur van Brigid in; het vuur van de smederij; creatie. Het vuur der inspiratie; poëzie, verhalen, wijsheid. En het reinigende vuur der heling; een koorts die ziekmakende virussen en bacteriën dood, desinfecteren, een sauna, enz.. Natuurlijk is het ook praktisch, zo heb je altijd een backup om het vuur eeuwig brandende te houden...


Korte geschiedenis van de kerk


De oudste vermelding van het plaatsje Noorbeek vinden we in de Annales Rodenses uit 1144. De geschiedenis gaat echter verder terug.
De oudste delen van de kerk in Noorbeek; delen van de onderbouw van de toren en resten van metselwerk in de zijbeukdwarsmuren, dateren van rond het jaar 1080. De kerk kan dus al rond het jaar 1000 hier gebouwd zijn op een kunstmatige heuvel. Een kunstmatige verhoging kan op een heidense heilige plaats duiden. Er zijn echter geen archeologische vondsten (of onderzoek) gedaan die op een heidense heilige plaats wijzen.
In 1083 werd de kerk van Noorbeek door Conrad I van Luxemburg geschonken aan het Onze-Lieve-Vrouwe-Munster van de stad Luxemburg. Rond 1228 werd de kerk mogelijk verwoest in de oorlog tussen Brabant en Daelhem, waarna men de kerk weer herbouwd heeft. Uit die tijd (1228-1300) stammen de Romaanse ramen in het middenschip en de onderste galmgaten in de toren. Rond het begin van de 15de eeuw zijn de Romaanse scheibogen aangebracht en zijn de zijbeuken verbreed. Soldaten van Willem van Oranje plunderden de kerk in 1568. In de 16de eeuw verhoogde men het middenschip van de kerk en in 1841 werd een portaal aangebouwd.
Vanaf 1616 tot 1773 hadden de Jezuïeten uit Maastricht het collatierecht en het tiendenrecht van de kerk in Noorbeek, ze hadden dit overgenomen van het Onze-Lieve-Vrouwe-Munster van de stad Luxemburg.
De kerk is in het begin van de 20ste eeuw gerestaureerd evenals tegen het einde van de 20ste eeuw.
De kerk in Noorbeek is gewijd aan Sint Brigida van Kildare.
Naar aanleiding van de veepest in 1634, waaraan Sint Brigida een eind gemaakt zou hebben, bouwde men in de eerste helft van de 17de eeuw de Brigidakapel bij de kerk. Boven de ingang van de Brigida­kapel lezen we de bouwdatum 1772; de oude Brigida­kapel is toen vervangen door de huidige kapel, die in 1963 gerestaureerd werd. De oude kapel stond ten opzichte van de huidige kapel enkele meters naar links, geheel op de hoek van het kerkhof. Uit de eerste helft van de 17de eeuw stamt ook de traditie van de Brigida-den die ieder jaar naast de kapel opgericht wordt als inlossing van de gelofte dit ieder jaar te doen naar aanleiding van het beëindigen van de veepest in 1634.
De geschiedenis van bedevaarten naar Sint Brigida in Noorbeek gaat terug tot het begin van de 16de eeuw; de oudste vermelding van Sint Brigida in relatie met Noorbeek dateerd van 1528.
(Bronnen:  Pleijers Blz.6, 11-15,  Schulte Blz.51-53, 310, 315-336, 336-338,  HartvanNederland.nl,  Kerkgebouwen-in-Limburg.nl,  Meertens Inst.,  ParochieSintBrigidaNoorbeek.nl,  Rijksmonumenten.nl,  Reliwiki.nl,  SaintBrigidsFire.nl,  Wikipedia Brigidakapel  en  Wikipedia Brigidakerk)


Krachtplaats


Natuurlijk kon ik het niet laten om hier 's morgens toen het nog rustig was ook even met de wichelroede rond te lopen. De kerk heeft een zekere aantrekkingskracht en het krachtcentrum lag bij de kerktoren...
Het was vandaag een mooie dag, er waren veel mensen op het overbrengen van het eeuwige vuur van Kildare naar Noorbeek afgekomen. Er was zelfs een lokale TV zender aanwezig. Op een rustigere dag wanneer de kerk open is, wil ik nog wel weer eens terugkomen om dit krachtcentrum te verkennen. Eerder bezocht ik al het krachtcentrum bij de Brigidabron.
Martin Roek      


This template downloaded form free website templates